مرکز مطالعات ژاپن

بهنام جاهدزاده: سال ها که نه، قرن ها، آن هم نه، شاید از ظهور بنی آدم در این کره خاکی (که خاکی خاکی هم نیست) تا کنون و سال ها و قرن های آینده تلاش بشر برای زندگی بهتر و همراه با آرامش و آسایش برای خود و آینده بهتر برای فرزندان خود بوده است. حتی جنگ هم به نوعی نیاز بنی آدم بوده است به این که دشمن خود را از بین ببرد تا بتواند خود و فرزندانش زنده بمانند. اما انگار بشر فقط ابزار زندگی اش را تغییر داده و به پیشرفت چشمگیری در این زمینه دست پیدا نکرده است. فعلا همان آش است و همان کاسه. ناامنی و نا آسایشی و آینده نا معلوم تغییری نکرده است. اگرچه در مواردی مثل بهداشت و مبارزه با بیماری هاپیشرفت بشر در زمینه بهداشتی چشمگیری دست یابد، اما از جهتی ابزار ساخت بشر بلایی برای خود شده است. لابد می فرمایید چرا مقدمه به این سنگینی را شروع کردم. خدمتتان عرض می کنم. حالا این همه پیشرفت در این ژاپن اتفاق افتاده چه شده است؟ عده کثیری از این ژاپنی ها هر ساله تعطیلات تابستانی که می شود، ین‌شان آن ها را به اقصا نکات جهان می برد تا عیش و نوش‌شان و ...

تاریخ: ۳۱ مرداد ۱۳۸۹

با وجود فشارهاي کاخ سفيد بر دولت ژاپن براي اجرايي کردن تحريم هاي تصويب شده عليه ايران توسط کنگره آمريکا، طبق مصوبه هيات دولت ژاپن، توکيو تنها به اجرايي شدن تحريم هاي شوراي امنيت اکتفا کرد. پس از آنکه ايالات متحده آمريکا، اتحاديه اروپا و کشورهايي نظير کانادا با تصويب تحريم هايي فراتر از تحريم هاي شوراي امنيت، سعي کردند تا ايستادگي کامل خود را در برابر جمهوري اسلامي ايران در پرونده هسته اي نشان دهند، دولت ژاپن هم با گذر از دو راهي تصميم گيري، سرانجام تحريم هاي بين المللي را تصويب کرد تا براي اجرا در دستگاه هاي دولتي اين کشور ابلاغ شود. در فاصله زماني بين تصويب تحريم هاي اخير شوراي امنيت تا سه شنبه ي گذشته و در راستاي تلاش واشنگتن به تعميم سياست هاي خود، کاخ سفيد دولت ژاپن را زير فشار قرار داد تا تحريم هاي مصوب کنگره آمريکا را براي اعمال فشار بيشتر بر ايران به عنوان متمم تحريم هاي بين المللي اجرايي کند که اکتفاي دولت ژاپن به اجرايي کردن قطعنامه 1929 به نوعي شانه خالي کردن از اين خواست آمريکا محسوب مي شود. در طول مدت مذکور منابع و کارشناسان سياسي ژاپن، هشدارهايي را در اين زمينه مطرح کردند تا دولت در حد ممکن ...

تاریخ: ۲۹ مرداد ۱۳۸۹

بهنام جاهدزاده وقتی که 65 سال پیش خلبان انولا و همرزمانش پسر کوچک را بر روی هیروشیما انداختند سرنوشت مردم و سیاست و اجتماع ژاپن را به کل تحت تاثیر قرار دادند. علاوه بر این که این بمب هزاران نفر را در آتش خود سوخت و شهر هیروشما را به خاکستر تبدیل کرد، باعث شد تا ژاپن تبدیل به کشور طرفدار سینه چاک صلح شود و تصویر تازه ای از خود در جهان ارائه کند. 65 سال است که ژاپنی ها صدای صلح جویی خود را بلند کرده اند و انگلیسی یاد می گیرند تا در سراسر دنیا حرف خود را به گوش جهانیان برسانند. بازمانده گان بمب اتمی با چهره های سوخته بی مهابا در خیابان ها و سالن های عمومی نیویورک بر مردم تجربه تلخ خود و اطرافیان خود را تعریف می کنند و اشک بر چهره مردمانی می نشانند و احساس انسان دوستی آدمهایی را برانگیزند که در ناز و نعمت مادیات آن قدر پوستشان کلفت شده است که درد مردم آن ور دنیا را به این راحتی ها حس نمی کنند. این تراژدی ها هم هر از چند گاهی سبب می شود تا زندگی شان از یک نواختی دربیاید و تراژدی چاشنی زندگی پر از کمدی شان شود. مردم ...

تاریخ: ۱۸ مرداد ۱۳۸۹

بهنام جاهدزاده: باید حواست باشه صبحانه ات را با اخبار صبحگاهی تلویزیون ژاپن باز نکنی. والا باید منتظر شنیدن اخبار چاقوکشی، آن هم چاقوکشی نه یک قلدر سبیل کلفت، بلکه چاقوکشی یک پرستار و زخمی کردن یک دختر بچه هفت هشت ساله باشی. یا این که وقتی داری لقمه ات را قورت می دی احتمالا تلویزیون در حال اعلام خبر قطعه قطعه شدن جسد زنی ناشناس باشه. این روزها خبر جرم و جنایت های عجیب و غریبی در ژاپن به گوش می رسه. نمونه اش همین یکی دو روز پیش اتفاق افتاد که یک خانم 32 ساله با ساطور آشپزخانه به جان یک دختر بچه دبستانی افتاده بوده. کسی هم نمی رفته جلوشو بگیره. دختره وضعش وخیم می شه و می برنش بیمارستان. اما خوشبختانه امروز خبر دادن که وضع دختر بچه عادی شده و خطری جانش رو تهدید نمی کنه. خانم چاقوکش بدون هیچ مقاومتی دستگیر می شه.هنوز از انگیزه اون خانم 32 ساله که چاقو کشی کرده خبری منتشر نشده. ولی خانمه گفته که فقط می خواسته دختر بچه ای رو با چاقو بزنه. فرقی نمی کرده کی باشه! امروز صبح تلویزیون نشون می داد والدین بچه ها همراه بچه هاشون تا مدرسه رفتن و اظهار نگرانی می کردن. یکی دور روز قبل ...

تاریخ: ۲۸ اردیبهشت ۱۳۸۹

بهنام جاهدزاده: این روزها دعوا در ژاپن بر سر انتقال نیروهای آمریکایی حاضر در پایگاه "فوتن ما"ی اوکیناوا به پایگاهی دیگر بالا گرفته است. طبق آمار وزارت خارجه ژاپن، تعداد نیروهای آمریکایی حاضر در اوکیناوا 22هزار نفر است. این نیروها از پایان جنگ جهانی دوم در این جزیره حضور دارند. هاتویاما نخست وزیر دولت کنونی ژاپن قول داده است تا پایان ماه می سال جاری میلادی مسئله انتقال بخشی از این نیروها به جزایر نزدیک را فیصله دهد. حضور نیروهای آمریکایی در اوکیناوا سال هاست که با اعتراض ساکنان این جزیره همراه بوده است. ساکنان این جزیره از سرو صدای هلی کوپترها، هواپیماهایی که در ارتفاع پایین پرواز می کنند شکایت می کنند و ابراز نگرانی و اظطراب از این که هر زمان احتمال دارد هواپیمایی یا هلی کوپتری روی شهر سقوط کند و فاجعه ای به بار آورد. کما این که در سال 2004 یک هلی کوپتر نظامی آمریکایی در دانشگاهی در اوکیناوا سقوط کرد و خساراتی به ساختمانها و تاسیسات دانشگاه وارد آورد. آن موقع من اتفاقا در ژاپن بودم تلویزیون ملی ژاپن NKH تصاویری را پخش کرد که نشان می داد نیروهای آمریکایی دور هلی کوپتر سقوط کرده نوار ورود ممنوع کشیده اند و به پلیس ژاپن حق بررسی این ...

تاریخ: ۱۷ اردیبهشت ۱۳۸۹

جمشيد رضائي - شهروندان ژاپني ساکن استان اوکيناوا واقع در جنوب ژاپن روز يکشنبه بار ديگر بزرگترين تظاهرات اعتراضي عليه حضور پايگاه ها و نظاميان آمريکايي در اين استان را برگزار کردند. شهروندان ژاپني ساکن استان اوکيناوا يکبار نيز در سال 1995 ميلادي و در اعتراض به هتک حرمت يک دختر دانش آموز توسط تفنگداران دريايي آمريکا در استان اوکيناوا تظاهرات اعتراض آميز بزرگي را سازماندهي و برگزار کرده بودند و تظاهرات ديگري نيز در سال 2007 ميلادي برگزار شده بود. تظاهرکنندگان ژاپني در اين تظاهرات که شمار آنها به حدود 90 هزار نفر مي رسيد، از دولت مرکزي درخواست کردند تا زمينه خروج هشت هزار نظامي و تجهيزات نظاميان آمريکايي پايگاه هوايي فوتمما تفنگداران دريايي آمريکا در استان اوکيناوا به خارج از اين استان را فراهم کند. در تظاهرات امروز استان اوکيناوا که در شهر يوميتان برگزار شد ،"هيروکازو ناکايما" استاندار استان اوکيناوا و 39 شهردار از 41 شهردار شهرهاي اين استان همراه با ديگر شهروندان ژاپني حضور داشتند. "توموکو آبه" رييس خط مشي سياسي حزب سوسيال دمکراتيک، حزب ائتلافي حزب حاکم دمکراتيک و " کازئو شيئي" رهبر حزب کمونيست از احزاب مخالف دولت نيز در جمع معترضان ژاپني حضور داشتند. تظاهرکنندگان ژاپني در پايان تظاهرات امروز خود بيانيه اي صادر کردند که در ...

تاریخ: ۷ اردیبهشت ۱۳۸۹

بهنام جاهدزاده: ایرانی ها ملتی هستند که مشتاقند نظر دیگران نسبت به خود را بدانند. آن ها دوست دارند در مورد کشورهای دیگر بدانند و انتظار دارند مردم کشورهای دیگر نیز در مورد کشور ایران و تاریخ و فرهنگ آن اطلاعاتی داشته باشند. دانشجویان و دوستان و آشنایان همیشه از من سوال می کنند که نظر ژاپنی ها نسبت به ایران چیست و چه تصوری از ایران دارند. گفتن اینکه اکثر ژاپنی ها اطلاعات زیادی راجع به ایران ندارند و آن هایی هم که دارند تصورشان از ایران اکثرا منفی است برای آن ها مایوس کننده است. چند ماهی است که هواپیمایی ایران ایر پرواز خود به توکیو را بنا به دلایلی لغو کرده است و مسافرانی که عازم این کشور هستند مجبورند بلیط شرکت های هواپیمایی بیگانه را تهیه کنند. اگرچه سوارشدن به هواپیماهای کهنه و از دور خارج شده ایران ایر دل و جرات می خواهد و کار هرکس نیست سوار شدن به این هواپیما، با این همه عرق ملی آدم اجازه نمی دهد هواپیمایی کشورهای بیگانه را سوار شود و ارز داخل جیب مخصوصا این شیخ نشین های خلیج فارس کند. اما وقتی که چاره نیست و این روزها دست ما از جاهای مختلف در حال کوتاه شدن است و ...

تاریخ: ۱۳ فروردین ۱۳۸۹

دكتر ابوالفضل بختياري: در اين نوشتار كه نويسنده طي چندين سال به مطالعه و مشاهده سرزمين آفتاب تابان (ژاپن) پرداخته، درس‌هایي از فرهنگ آموزش و مدارس ژاپني ها را به صورت خلاصه ارائه كرده‌است. به ژاپن بايد به مثابه آئينه نگاه كرد و نه يك راهكار (مري وايت 1987 به نقل از لوئيس 1995 ترجمه افشين منش و ايلبگي طاهر 1385) براي شناخت سرزمين خود، بايدسرزمين ديگري را شناخت. (لوئيس 1985ترجمه افشين منش و ايلبگي طاهر 1385) اشاره در دهه هاي اخير دستاوردها و پيشرفت هاي شگرف ژاپن موجب حيرت و حسرت جهانيان شده است. بطوريكه بسياري از پژوهشگران راز موفقيت و توفيق ژاپني ها را در فرهنگ آموزش و پرورش آن جستجو مي كنند. در اين نوشتار كه نويسنده (از کارشناسان پژوهشگاه آموزش و پرورش است) طي چندين سال به مطالعه و مشاهده سرزمين آفتاب تابان (ژاپن) پرداخته، درسهائي از فرهنگ آموزش و مدارس ژاپني ها را به صورت خلاصه ارائه كرده، كه تقديم مي شود: مقدمه پژوهش هاي انجام شده در خصوص فرهنگ آموزش و فرهنگ مدارس ژاپني ها، اعجاب جهانيان را برانگيخته است. بطوريكه در چندين آزمون بين المللي (TIMSS تيمز)، آموزش و پرورش ژاپن ...

تاریخ: ۲۵ بهمن ۱۳۸۸

توکيو- جمشيد رضائي- در حالي که پنجاهمين سالگرد امضاي پيمان امنيتي ميان توکيو - واشنگتن آغاز شده است، دولت کنوني ژاپن به رهبري حزب حاکم دموکراتيک به دنبال داشتن روابطي " نزديک و برابر " با آمريکا است. حزب حاکم دموکراتيک در چهل و پنجمين دوره انتخابات سراسري مجلس نمايندگان ژاپن که درماه آگوست سال 2009 ميلادي برگزار گرديد، موفق شد به پيروزي چشمگيري دست يابد و پس از گذشت بيش از نيم قرن، حکومت را از دستان حزب ليبرال دموکراتيک خارج سازد. در اختيار گرفتن قدرت در ژاپن توسط "يوکيو هاتوياما " رهبرحزب دموکراتيک و نخست وزير ژاپن ، زمينه را براي تغييراتي در سياست هاي خارجي اين کشور بويژه در روابط همپيماني توکيو - واشنگتن فراهم کرد. اين تغيير سياست هاي دولت ژاپن به گونه اي بود که موجب شد تا کاخ سفيد آمريکا ضمن واکنش نشان دادن به آن، از مواضع جديد هاتوياما ابراز نگراني کند. هاتوياما و حزب حاکم دموکراتيک پس از تثبيت قدرت درمجالس نمايندگان و مشاوران ژاپن (ديت) و دراختيار گرفتن نخست وزيري در اين کشور همواره موضوع بازنگري در پيمان امنيتي موجود ميان توکيو - واشنگتن را مطرح کرده و بارها بر اين نکته تاکيد مي کردند که دولت کنوني ژاپن خواستار روابطي برابر با آمريکا است ...

تاریخ: ۳۰ دی ۱۳۸۸

ژاپن به دنبال استقلال از امریکا در عرصه سیاسی است. ایالات متحده این‌همه نامهربانی از جانب متحد منطقه‌ای خود ژاپن را باور ندارد .دوستی که تا یک سال پیش برای اثبات دوستی بسیاری از معادله‌های مخفی خود با واشنگتن را هم از اذهان دور نگاه داشته بود،اکنون تمام تلاش خود را به کار گرفته تا هم در عرصه سیاسی و هم اقتصادی مستقل‌تر از پیش عمل کند . هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه دولت باراک اوباما جوان در طول یک سال گذشته چهار بار به توکیو سفر کرده است . هربار بهانه تحکیم دوستی‌ها بود اما چه کسی‌ست که نداند هیلاری برای کاهش اختلاف‌ها مسیر توکیو را در پیش گرفته است . هیلاری این‌بار هم ده روز در منطقه وقت می‌گذارند . در نخستین روز دیدار میان هیلاری کلینتون با مقام‌های ژاپنی، هیلاری با همتای ژاپنی خود گپ و گفت و گویی داشت . محور این سخنان هم همان‌گونه که از قبل پیش‌بینی می‌شد، انتقال پایگاه هوایی جنجال برانگیز امریکا در خاک ژاپن بود . هیلاری از مرد شماره یک وزارت امور خارجه کشور میزبان خواست تا هرچه‌سریع‌تر به این مناقشه فیصله دهد اما ژاپنی‌ها این‌بار هم حرف چندانی برای گفتن نداشتند . تنها وعده و وعیدهایی بدون ارائه هیچ‌گونه تضمین امنیتی. هاوایی میزبان ...

تاریخ: ۲۳ دی ۱۳۸۸