مرکز مطالعات ژاپن
به بهانه اعطای بالاترین سطح نشان امپراتوری «خوشید تابان» به دکتر منوچهر متکی
در ژاپن شش نوع نشان افتخار متفاوت به شهروندان ژاپن و سایرکشورهای دنیا در زمان حیات یا پس از درگذشتشان اعطا میشود که در خارج از ژاپن از آنها اغلب با عنوان «نشانها امپراتوری» یاد میکنند.
مهمترین این نشانها «نشان عالی گل داوودی» است که عمدتاً به اعضای خانواده سلطنتی، سیاستمداران برجسته ژاپن و سران کشورهای جهان اعطا میشود. پس از این نشان، «نشان گل پالونیا» است که یک درجه کمتر از «نشان گل داودی» اهمیت دارد و به نخستوزیران، نمایندگان مجلس و قضات در ژاپن و سایر کشورها اعطا میشود. بعد از این دو نشان، دو نشان «خورشید تابان (شمس طالع)» و «گنجینه مقدس» قرار دارند. این دو نشان هر کدام دو بار در سال در شش سطح متفاوت به شهروندان ژاپن و سایر کشورها اعطا میشود. علاوه بر این چهار نشان، دو نشان امپراتوری دیگر نیز هستند که «نشان فرهنگی» به فعالان عرضه فرهنگ و «نشان ولیعهد» فقط به زنان اعطا میشود.
تا کنون دو نشان «خورشید تابان» و «گنجینه مقدس» به شهروندان ایران اعطا شده است که نخستین بار آن در سال ۲۰۰۸ بوده است که دکتر محمد نقیزاده استاد اقتصاد دانشگاه «مِیجی» ژاپن موفق به دریافت سطح چهارم «نشان گنجینه مقدس» شد. پس از آن، هر سال یکی از شهروندان ایرانی موفق به دریافت یکی از این نشانها شده است. امسال (سال ۲۰۱۷) نشان سطح اول «خورشید تابان» به دکتر منوچهر متکی وزیر امور خارجه اسبق کشورمان و سفیر اسبق جهموری اسلامی ایران در ژاپن اعطا میشود. این نشان به لحاظ اهمیت، بالاترین نشان رسمی دولت ژاپن است که تا کنون به یک شهروند ایرانی داده شده است.
نشانهای خورشید تابان و گنجینه مقدس در نوبت دوم سال جاری (پاییز) در مجموع به ۴۱۰۳ نفر اهدا میشود که از این میان ۱۴۹ نفر غیرژاپنی هستند. در این دوره، نشان سطح اول «خورشید تابان» به سیزده شهروند خارجی اعطا شده است که علاوه بر نام دکتر منوچهر متکی، چهرههای مشهور دیگری نظیر رابرت گیتس (وزیر سابق دفاع آمریکا)، ارنست مونیز (وزیر سابق انرژی آمریکا)، کاندولیزا رایس (وزیر سابق امور خارجه آمریکا) و ویلیام هیگ (وزیر سابق امور خارجه بریتانیا) را نیز میبینیم.
در جدول زیر نام ایرانیانی را که موفق به دریافت نشانهای امپراتوری ژاپن شدهاند آمده است:
نام | سال اعطا | سطح و نوع نشان | دلیل اعطای نشان | |
۱ | منوچهر متکی | ۲۰۱۷ | خورشید تابان سطح اول | تعمیق روابط دوستانه و صمیمانه ایران و ژاپن |
۲ | نعمت حسنی | ۲۰۱۶ | خورشید تابان سطح چهارم | تبادل فناوری بین ژاپن و ایران در حوزه پیشگیری از بلایا و تعمیق فهم مردم ایران از کشور ژاپن |
۳ | پریوش گنجی | ۲۰۱۵ | خورشید تابان سطح سوم | معرفی هنرهای ژاپن در ایران و پیشرفت تبادل هنری بین ایران و ژاپن |
۴ | سید محمدحسین عادلی | ۴۰۱۴ | خورشید تابان سطح دوم | گسترش روابط دوستانه ایران و ژاپن و فهم متقابل دو ملت |
۵ | عباس کیارستمی | ۲۰۱۳ | خورشید تابان سطح چهارم | توسعه تبادل فرهنگی بین ایران و ژاپن و فهم متقابل دو ملت |
۶ | سلیمان مهدیزاده | ۲۰۱۲ | خورشید تابان سطح پنجم | گسترش فرهنگ ژاپن و فهم متقابل دو کشور از طریق اشاعه ورزشهای رزمی ژاپنی در ایران |
۷ | عبدالرزاق کعبینژادیان | ۲۰۱۱ | خورشید تابان سطح سوم | پیشرفت کشورهای ایران و ژاپن در زمینه انرژیهای نو و صرفهجویی در مصرف انرژی |
۸ | عبدالرحیم گواهی | ۲۰۱۰ | خورشید تابان سطح دوم | گسترش روابط دینی و فرهنگی و انسانی ایران و ژاپن و تعمیق فهم متقابل دو ملت |
۹ | هاشم رجبزاده | ۲۰۰۹ | گنجینه مقدس سطح چهارم | ارتقای آموزش در ژاپن و معرفی فرهنگ ژاپن در ایران |
۱۰ | محمد نقیزاده | ۲۰۰۸ | گنجینه مقدس سطح چهارم | ارتقا و گسترش آموزش در ژاپن |