مرکز مطالعات ژاپن
کتاب «وابی و سابی، کلیدهایی برای فهم هنر و ادبیات ژاپن» منتشر شد. این کتاب حاصل سه سال پژوهش سیدآیت حسینی عضو هیأت علمی زبان و ادبیات ژاپنی دانشگاه تهران است که توسط نشر پرنده با همکاری مرکز مطالعات ژاپن در ۲۴۴ صفحه منتشر شده است.
این کتاب می‌کوشد خواننده را با جریان وابی‌سابی در زیباشناسی ژاپنی آشنا سازد و ضمن ارائه تعریفی جامع و کامل از این مفاهیم، ردپای آن را در هنرهای سنتی ژاپنی واکاوی و تحلیل نماید و نوع نگاه زبیاشناسی ژاپنی را با زیباشناسی غربی مقایسه کند. بخش بزرگی از کتاب به بررسی تأثیر جریان وابی‌سابی بر اشعار کوتاه ژاپنی موسوم به هایکو اختصاص یافته است و هایکوهای زیادی با ترجمه فارسی آورده شده است و تأثیر نگاه وابی‌سابی در این اشعار مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.
ژاپن از حدود قرن پنجم میلادی تحت تأثیر فرهنگ چین قرار گرفت و جریانی در این دوران آغاز شد که به استیلای همه‌جانبه فرهنگ چین انجامید. قرون نهم تا سیزدهم میلادی اوج چین‌دوستی چین‌ستایی مردم ژاپن است. در ژاپن، هر چیز که از چین آمده بود یا ریشه چینی داشت، ارزشمند و گران‌بها شمرده می‌شد و در مقابل آن، هر چیزی که متعلق به ژاپن بود خوار و بی‌مقدار قلمداد می‌شد. ژاپنی‌ها می‌کوشیدند در همه چیز، از ادبیات و هنر و علوم تا معماری و لباس پوشیدن و ساختن اشیاء زینتی از چینیان تقلید کنند.
اما از حدود قرن شانزدهم جریانی در فرهنگ ژاپن به وجود می‌آید که نگاه ژاپنی‌ها به زیبایی را تغییر می‌دهد. این جریان زیبایی را نه در محصولات پرزرق‌وبرق و تجملی چینی، بلکه در تولیدات ساده و بی‌پیرایه داخلی می‌بیند و در نهایت، همین جریان به استیلای همه‌جانبه فرهنگ چینی بر ژاپن خاتمه می‌دهد. در زبان ژاپنی اصطلاحات «وابی» و «سابی» برای اشاره به این نگاه و جریان به کار می‌روند.
به طور خلاصه، در وابی سابی، تکیه بر داشته‌های خود است و از تلاش بیش از حدِ توان برای زیبا جلوه کردن و خودنمایی و به چشم آمدن پرهیز می‌شود و تنها زیبایی‌های ذاتی و طبیعی ارج نهاده می‌شوند.
وابی‌سابی نگاهی منحصربه‌فرد به زیبایی دارد که از بسیاری جهات، در نقطه مقابل نگاه مصرف‌گرا و مادی‌گرای غربی به زیبایی قرار می‌گیرد. چه بسا دلیل این که امروز بسیاری از ما زیبایی‌های آثار هنری اقوام دیگر، نظیر آثار هنری سنتی ژاپن را درک نمی‌کنیم آن باشد که به میزان زیادی تحت تأثیر نگاه غربی به زیبایی هستیم؛ نگاهی که همه‌روزه از رسانه‌های جهان تبلیغ می‌شود. وابی و سابی کلیدواژه‌هایی هستند که آشنا شدن با آن‌ها می‌تواند به درک دقیق‌تر و عمیق‌تر از هنر و ادبیات ژاپن بسیار کمک کند.
نشر پرنده با همراهی انتشارات نگارستان اندیشه در سالن شبستان، راهروی ۲۹ غرفه ۱۶ حضور دارد که کتاب «وابی و سابی» در این غرفه با ۲۰ درصد تخفیف عرضه می‌شود./ فارس
