مرکز مطالعات ژاپن/
نویسندگان:
نعمت حسنی (عضو هیت علمی دانشگاه شهید بهشتی و استاد سابق دانشگاه کوبه ژاپن)
سید آیت حسینی (عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات ژاپنی دانشگاه تهران)
نقطه آغاز روابط رسمی سیاسی میان دو کشور ایران و ژاپن انعقاد یک قرارداد دوستی در سال ۱۳۰۸ شمسی بین دو دولت است. پیش از آن، یعنی در سال ۱۳۰۵ شمسی، دولت ژاپن مبادرت به تأسیس یک نمایندگی تجاری در ایران کرده بود و در پی آن، تمایل خود را برای برقراری روابط رسمی سیاسی ابراز نموده بود که این مسأله نهایتاً مورد استقبال دولت وقت ایران واقع شد و بدین ترتیب، سه سال پس از انعقاد پیمان دوستی، یعنی در در فروردین ماه سال ۱۳۰۸ شمسی، پیماننامهای که حدود و اساس روابط دو طرف را مشخص میکرد به امضاء طرفین رسید و یک سال بعد، یعنی در تیر ماه سال ۱۳۰۹ شمسی، سفارت ایران در توکیو گشایش یافت.
دو ملت ایران و ژاپن اما از قرنها پیش به اشکال مستقیم و غیر مستقیم با یکدیگر در ارتباط بوده و به روی هم اثر گذاشتهاند. درباره نوع ارتباط دو کشور در دوران باستان به طور قطع نمیتوان اظهار نظر کرد، اما تا کنون شواهد متعدد باستانشناسی کشف شدهاند که فرضیه وجود رابطه مستقیم بین ایران و ژاپن را در دوران باستان تقویت میکنند. مثلاً در ماه اوت سال ۲۰۱۶، دانشمندان ژاپنی با فناوری جدید موفق به خواندن نوشتههای روی یک قطعه چوبی شدند که در سال ۱۹۶۶ در معبدی در شهر نارا پیدا شده بود. روی این قطعه چوب، نام معلمی نوشته شده است که در سال ۷۶۵ میلادی در نارا مشغول به تدریس بوده است. دانشمندان این نام را هاشینو کیومیچی (Hashi-no Kiyomichi) خواندند که شاید بتوان آن را «کیومیچی از اهالی پارس» ترجمه کرد. در دهههای اخیر شواهد زیادی مانند این نمونه پیدا شده است که احتمال حضور ایرانیها در ژاپن در دوره باستان را تقویت میکند. اما حتی بدون در نظر گرفتن این شواهد، ژاپن و ایران به طور قطع به صورت غیرمستقیم و باواسطه و از طریق چین و جاده ابریشم قرنها در ارتباط بودهاند و وجود شباهتهای فراوان فرهنگی و هنری بین دو کشور این رابطه را اثبات میکند.
امسال نودمین سالگرد برقراری روابط رسمی بین دو کشور ایران و ژاپن است و به همین مناسبت، در این جستار میکوشیم به اجمال به معرفی برخی وقایع و رویدادها در تاریخ معاصر که نقطه عطفی در روابط بین دو کشور محسوب میشوند بپردازیم.
مقاله کامل را از این لینک دانلود کنید
این مقاله در «فصلنامه روند اقتصادی» بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، شماره تابستان ۱۳۹۸ منتشر شده است
1 دیدگاه
دانیال عزتی
بسیار عالی
سپاسگزارم از وبسایت شما و همچنین مقاله ارزشمند شما من باب روابط دیرینه ایران و ژاپن .امیدوارم که مقاله بیشتری از حیث مخصوصا فرهنگ و تاریخ ژاپن رو شاهد باشیم و همچنین دیدی نو نسبت به این سرزمین .
مجددا از تمامی از عزیزان دست اندرکار تشکر میکنم و امیدوارم تا مقالات بیشتری رو در فضای تحت وب شاهد باشیم و این امکان رو فراهم کنید تا دیدی باز تر نسبت به این فرهنگ متصور باشیم.