«وابی و سابی» کتابی است خواندنی از دکتر سیدآیت حسینی، زبان‌شناس و پژوهشگر فرهنگ و ادب ژاپن. ماجرای این کتاب را که اکنون به چاپ سوم رسیده است به قلم این عضو هیات علمی و استاد زبان ژاپنی دانشگاه تهران بخوانید.
خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ سید آیت حسینی ـ در این متن درباره سرنوشت کتاب خودم می‌نویسم که به‌خاطر انتشار همزمان چند ترجمه مختلف از کتابی دیگر که عنوانی شبیه به عنوان کتاب من داشت، به حاشیه رفت و دیده نشد.
در دوران دانشجویی با اصطلاح‌های «وابی» و «سابی» در هنر و زیبایی‌شناسی ژاپنی آشنا شدم. توضیح معنای این اصطلاحات آسان نیست؛ اما به‌طور ساده و خلاصه روی هم به معنای «کشف زیبایی در سادگی و تنهایی و اندوه و پیری و دلتنگی» است. این دیدگاه تقریباً در تمام هنرهای سنتی ژاپن حضور دارد.
در سال۹۲ کتاب لئونارد کورن آمریکایی درباره وابی‌سابی را پیدا کردم و خواندم. کتابی کوچک در ۹۰صفحه که به زبان ساده مفهوم وابی و سابی را به هنرمندان و دیزاینرها معرفی می‌کرد. اول مطمئن شدم که کتاب به فارسی ترجمه نشده و در ایران شناخته شده نیست، بعد ترجمه آن را شروع کردم.
در خلال کار، به اقتضای کارِ ترجمه به منابع ژاپنی‌زبان مراجعه می‌کردم تا خودم درک بهتری از موضوع داشته باشم. کم‌کم فهمیدم کتاب کورن بیش از اندازه ساده و غیرجامع است و به موضوعاتی مثل خاستگاه این تفکر، رابطه‌اش با بودیسم و تأثیرش بر هنرهای مختلف ژاپنی چندان نمی‌پردازد.
ترجمه را کنار گذاشتم و شروع کردم به تهیه و خواندن منابع مختلف ژاپنی و انگلیسی درباره وابی و سابی و هنر و زیبایی‌شناسی ژاپنی و یادداشت‌برداری از آن‌ها که سه سال تمام طول کشید. سه سال بعد کتاب خودم را در ۲۴۴صفحه نوشتم و #نشر_پرنده منتشرش کرد.
وقتی کتاب درآمد، تقریباً همزمان با آن سه ترجمه مختلف از کتاب کورن هم منتشر شد (نشر مشکی، نشر نظر و نشر فکر نو).
همیشه وقتی کتابی به فارسی درباره ژاپن منتشر می‌شود، بی‌اندازه خوشحال می‌شوم و با اینکه هیچ‌یک از ترجمه‌ها را ندیده‌ام، کتاب کورن کتاب بسیار خوبی است.
ولی با انتشار سه ترجمه از کتاب کورن تب وابی‌سابی در بازار کتاب و فضای مجازی بالاگرفت و باعث شد کتاب من هم به خاطر شباهت عنوان، کتابی تکراری یا یکی دیگر از ترجمه‌های کتاب کورن تلقی شود! چند بار که از کتابفروشی‌ها سراغ کتاب خودم را گرفتم گفتند «آن ترجمه تمام شده؛ این یکی را ببر!»
خلاصه این که کتاب «وابی و سابی: کلیدهایی برای فهم هنر و ادبیات ژاپن» با این که به چاپ دوم رسید؛ اما در فضای تبلیغات‌زده این روزها دیده نشد و به حاشیه رفت و در این دیده‌نشدن درس‌های بزرگی بود…
فهرست این کتاب را بخوانید:
فصل اول: نظام زیبا‌شناختی وابی‌سابی
۱-۱ معنای وابی‌سابی
۱-۱-۱ وابی و سابی مفاهیمی دور از دسترس
۱-۱-۲ ریشه‌شناسی واژه‌های وابی و سابی
۱-۱-۳ «وابی‌سابی» مفهومی واحد
۱-۲ ویژگی‌های وابی‌سابی در هنرهای تجسمی
۱-۳ وابی‌سابی و هنر مدرن غربی
فصل دوم: خاستگاه وابی‌سابی
۲-۱ وابی‌سابی در ادبیات دوران باستان
۲-۲ وابی‌سابی و آیین ذن
۲-۲-۱ تاریخچه و مبانی دین بودایی
۲-۲-۲ آیین ذن و وابی‌سابی
۲-۳ وابی‌سابی و اقلیم ژاپن
فصل سوم: وابی‌سابی در مراسم چای
۳-۱ پیشینه چای
۳-۲مراسم چای پیش از ریکیو
۳-۳ انقلاب ریکیو در مراسم چای
۳-۳-۱ تولد و زندگی ریکیو
۳-۳-۲ نوآوری‌های هنری ریکیو
۳-۳-۳ مرگ ریکیو
فصل چهارم: وابی‌سابی در هنرهای دیگر
۴-۱ معماری
۴-۲ سرامیک‌سازی
۴-۳ باغ‌آرایی
۴-۴ گل‌آرایی
۴-۵ ساخت اشیاء زینتی
۴-۶ موسیقی
فصل پنجم: وابی‌سابی در هایکو
۵-۱ از کاتائوتا تا هایکو
۵-۱-۱ تاریخچه شعر در ژاپن
۵-۱-۲ پیدایش قالب هایکای
۵-۲ زندگی و افکار ماتسوئو باشو
۵-۳ نمونه‌های وابی‌سابی در هایکو
۵-۳-۱ وابی‌سابی در هایکوهای باشو
۵-۳-۲ وابی‌سابی در هایکوهای دیگران
فصل ششم: وابی‌سابی در ژاپن امروز
جدول‌های پیوست
منابع و مآخذ
نمایه
